تحقیقات جدید نشان می دهد که نوعی سوپر نخود فرنگی چروکیده می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد

27  اکتبر 2020- یک مطالعه ی جدید نشان داد که نوعی از نخود فرنگی های بزرگ چروکیده می تواند به کنترل سطح قند خون کمک کند و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.

این تحقیق که توسط دانشمندان کالج امپریال لندن، مرکز John Innes ، موسسهی علوم زیستی Quadramو دانشگاه گلاسگو انجام گردید، نشان می دهد که استفاده از این نوع نخود فرنگی در غذاها، به صورت دانه های نخود کامل یا آرد آن، می تواند به مقابله با بیماری جهانی دیابت نوع 2 کمک کند.

این تحقیق که در ژورنال Nature Food منتشر شده است و بودجه آن توسط BBSRC تأمین گردید، بر نوعی نخود فرنگی طبیعی، تمرکز داشت. برخلاف نخود فرنگی های معمولی، این سوپر نخودهای چروکیده حاوی مقادیر بیشتری "نشاسته ی مقاوم" هستند که تجزیه ی آنها در بدن مدت بیشتری طول می کشد.

این مطالعه نشان داد که در مقایسه با خوردن نخود فرنگی های صاف، نخودهای چروکیده از افزایش ناگهانی قند خون پس از غذا جلوگیری می کنند. همین اثر هنگام مصرف آرد تهیه شده از نخودهای چروکیده در یک وعده غذایی مخلوط دیده شد.

به گفته ی محققان، این امر می تواند مهم باشد زیرا تصور می شود كه افزایش مکرر قند خون باعث افزایش خطر دیابت می گردد. آنها اضافه کردند که آرد حاصل از نخود فرنگی چروکیده می تواند به طور بالقوه در غذاهای فرآوری شده ی معمول استفاده شود که اگر در طولانی مدت مصرف گردد، می تواند از این افزایش شدید و ناگهانی قند خون پس از غذا جلوگیری کند.

دکتر Petropoulou، نویسنده ی اول این مطالعه از مرکز تحقیقات غذایی و تغذیه ای کالج امپریال لندن گفت: با وجود فعالیت های ملی برای ارتقای تغذیه سالم، میزان تشخیص دیابت نوع 2 همچنان در حال افزایش است. یک استراتژی برای مقابله با اپیدمی دیابت، رژیم غذایی جایگزین بمنظور حفظ میزان طبیعی قند خون در بین افراد، و بهبود ترکیب مواد غذایی است که مردم معمولاً مصرف می کنند. شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد رژیم های غذایی غنی از نوعی کربوهیدرات به نام "نشاسته مقاوم" تأثیر مثبتی بر کنترل سطح قند خون دارند و از این رو خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهند.

محققان از نخود فرنگی های بزرگتر چروکیده که به طور معمول در فریزر سوپرمارکتها یافت می شوند، استفاده کردند. این بدان دلیل است که نخود فرنگی بزرگتر حاوی اصطلاحاً "نشاسته مقاوم" است. مقدار زیاد نشاسته ی مقاوم به دلیل نحوه ی تولید نشاسته در سلول و همچنین مقاومت سلولها در برابر هضم است.

بدن با تجزیه ی نشاسته، آن را به واحدهای سازنده ی آن یعنی قند تبدیل می کند، اما نشاسته ی مقاوم با سرعت کمتری در بدن شکسته می شود و بطور کامل توسط روده هضم نمی گردد، به طوری که قند با سرعت کمتری به جریان خون آزاد می شود و در نتیجه قند خون به جای افزایش ناگهانی، بصورت پایدارتر و تدریجی افزایش می یابد.

در مطالعه ی اخیر، محققان از نوعی نخودفرنگی بزرگ استفاده کردند که دارای یک جهش ژنتیکی طبیعی است که سبب شده است مقدار بیشتری نشاسته ی مقاوم تولید کند، اما مقدار کلی کربوهیدرات آن کمتر است.

طی یک سری آزمایشات، تیم به داوطلبان سالم یک وعده غذایی مخلوط شامل 50 گرم نخود فرنگی چروکیده، و در یک سری آزمایشات کنترل، به آنها نخود فرنگی نوع صاف دادند. محققان با همکاری دانشگاه گلاسگو، همچنین یک مولکول ردیاب به نخود فرنگی ها اضافه کردند، تا بتوانند نحوه جذب و هضم نخود فرنگی ها را در دستگاه گوارش انسان ردیابی کنند.

آنها این آزمایشات را با استفاده از آرد تهیه شده از نخودهای چروکیده یا نخود فرنگی کنترل تکرار کردند. برای بررسی بیشتر تأثیر مصرف طولانی مدت این نخود فرنگی ها، آنها از 25 داوطلب خواستند تا برای مدت 4 هفته از هوموس نخود فرنگی و پوره ی نخود فرنگی (از نخودهای چروکیده یا کنترل) استفاده کنند.

پروفسور گری فراست، نویسنده اصلی این تحقیق و رئیس مرکز تحقیقات غذایی و تغذیه ای امپریال کالج، گفت: "سوپر نخود" حامل یک واریته از ژنی طبیعی است که سبب تولید نشاسته های مقاوم بطور طبیعی می شود. این نشاسته ها در قسمت های فوقانی دستگاه گوارش کاملاً هضم نمی شوند، این ماده ی نیمه هضم شده وارد روده ی بزرگ شده و در آنجا توسط باکتری ها تخمیر می گردد.

تحقیقات قبلی از همین گروه نشان داده بود که تخمیر این نشاسته توسط باکتری های روده ی بزرگ، ترکیباتی به نام اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تولید می کنند. این ترکیبات به نوبه خود به تقویت عملکرد سلولهای تولید کننده انسولین و کنترل قند خون کمک می کنند.

آزمایشات بیشتر با استفاده از تقلید از روده ی انسان، توسط محققان موسسهQuadram ، نشان داد که نحوه تهیه و پخت نخود فرنگی بر سرعت هضم آن تأثیر می گذارد. محققان همچنین نشان دادند که فرآیند تخمیر این نشاسته در روده ی بزرگ برای میکروبیوتای روده مزایای قابل توجهی دارد.

پروفسور پیت وایلد از موسسهQuadram ، گفت: این مطالعه به ما نشان داد که با تهیه این نخود فرنگی به روش های خاص می توانیم افزایش ناگهانی قند خون پس از غذا را بیشتر کاهش دهیم، و با استفاده از تکنیک های کنترل شده ی پردازش مواد غذایی، امکانات جدیدی برای تولید غذاهای سالم تر فراهم کنیم.

محققان اکنون در حال برنامه ریزی برای آزمایش های دیگر با حضور داوطلبان مبتلا به دیابت نوع 2 در مراحل اولیه هستند، که همچنین شامل یک برنامه اصلی اصلاح نخود فرنگی با کمک شرکای صنعتی برای تولید "سوپر نخود" با نشاسته مقاوم است. آنها همچنین زمینه ی ژنتیکی حبوبات معمول را بررسی خواهند کرد تا ببینند آیا واریته ی ژنتیکی مشابه ای در سایر حبوبات وجود دارد که همین تأثیرات مثبت را بر سلامتی داشته باشد.

پروفسور کلر دومونی، از مرکز جان اینس در نورفولک گفت: این تحقیق بر ارزش تولید نخود استفاده شده در این مطالعه تأکید دارد، همچنین نشان می دهد که چگونه می توان از ژنتیک گیاهی به طور موثر در بسیاری از رشته ها برای بررسی تأثیر غذا بر سلامت انسان استفاده کرد.

نویسندگان این مطالعه خاطرنشان کردند که فقط نخود فرنگی نیست که دارای جهش نشاسته ی مقاوم است. تحقیقات دیگر بر ایجاد جهش در محصولات اصلی، مانند برنج و گندم متمرکز است. با استفاده از ابزارهای مدرن ژنومی، امکان کشف یا ایجاد جهش در طیف وسیعی از دانه ها و غلات که بسیاری از غذاهای غنی از کربوهیدرات ما را می سازند، وجود دارد.

پروفسور دومونی اضافه کرد: در دراز مدت این می تواند به یک سیاست تبدیل شود که شامل نشاسته ی مقاوم در مواد غذایی باشد. ما نمونه هایی از این نوع مداخلات را داریم، از جمله افزودن آهن به نان برای مقابله با کم خونی. این روش به طور بالقوه می تواند به یک سیاست تبدیل شود، بر این اساس غذاها باید حاوی مقدار مشخصی نشاسته ی مقاوم باشند تا با دیابت نوع 2 و سایر بیماریهای متابولیک، مقابله کنند.

پروفسور ملانی ولهام ، رئیس اجرایی BBSRC، گفت: با سرمایه گذاری در تحقیقات گیاهی، مانند این همکاری بین کالج امپریال، موسسه Quadramو مرکز جان اینس، راه حل های جدیدی برای رفع مشکلات بهداشتی مردم بسیاری از کشورها، می یابیم. از سرمایه گذاری های بلند مدت که پایگاه تحقیقاتی ما را تجهیز می کند، فوایدی حاصل می گردد که به مقابله با چالش های جدید و نوظهور کمک می کند.

منبع:

Petropoulou, K., et al. (2020) A natural mutation in Pisum sativum L. (pea) alters starch assembly and improves glucose homeostasis in humans. Nature Food. doi.org/10.1038/s43016-020-00159-8.

https://www.news-medical.net/news/20201027/Research-shows-wrinkled-super-pea-may-reduce-risk-of-type-2-diabetes.aspx